SÜTÜR SEÇİMİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
SÜTÜR SEÇİMİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Dikiş materyali cerrahide yara iyileşmesi süresince yarayı bir arada tutmak ve gereken desteği sağlamak amaçları ile kullanılır. Uygun dikiş ipliğinin seçilebilmesi için yara iyileşmesi sırasındaki hücresel, fizyolojik ve biyokimyasal olayları içeren dinamik direnç ve bunları etkileyen faktörlerle birlikte ameliyat ipliklerinin yapısal özellikleri iyi bilinmelidir. Yara iyileşmesini etkileyen başlıca faktörler;
- cerrahi teknik,
- kan dolaşımı,
- mekanik stres,
- sütür materyali,
- dikiş tekniği,
- radyoterapi,
- enfeksiyon ve
- sistemik etkenlerdir.
Sütür materyali seçimini etkileyen ana faktörler;
- dikiş konulacak dokunun tipi ve gücü,
- dokunun iyileşme süresi, sütür materyalinin özellikleri,
- sütür ve doku arasındaki etkileşimdir.
Sütür materyali seçerken dikkat edilecek başlıca özellikler;
- gerilim gücü,
- dokudan geçiş kolaylığı,
- düğüm emniyeti,
- dikişin dokuyu sürüklemesi,
- dokudaki kısa ve uzun dönem reaksiyonlar
- sütürün ele gelişi, kullanım kolaylığı ve paketten minimum hafıza ile çıkmasını sağlayacak paketleme özelliği olarak sıralanabilir.
Sütür seçiminde asıl amaç işlem sırasında dokuya zarar vermemektir. Keskin diseksiyon, künt diseksiyondan daha az travmatiktir. Yara dudaklarının sadece yaklaştırılması, gergin olmaması iyileşmeyi hızlandırır.
Mükemmel dikiş yoktur, en uygun dikiş vardır. Uygun olmayan bir sütürde düğüm sırasında sütür yüzeyi tamamen deforme olabilir. Sütür boyunca çap farklılıkları olabilir, tiftiklenebilir, yüzey bütünlüğü kaybolabilir. Düğümleme sırasında flamanlar yüzeyden ayrılabilir.
Sütür malzemeleri genelde kullanım özelliklerini kolaylaştırmak, özellikle de iğne yolundan geçerken doku hasarında azalma sağlamak ve düğümleme sırasında düğüm güvenirliğini arttırmak amaçları ile kaplanırlar. Emilebilir sütür kaplama maddeleri suda çözünür veya çözünmez formda olabilir. Suda çözünmeyen maddeler sütür yüzeyinde daha uzun kalabilir, hidrolizle çözünür ve sütürün etken maddesine daha yakın kimyasal bileşiklerden üretilirler. Multifilament sütürlerde kaplama daha sık kullanılır, genellikle monofilament sütürler kaplama gerektirmezler. Her ne kadar sütür malzemelerinin kaplanması dokudan rahat geçişi ve kullanım özelliklerini kolaylaştırsa da düğüm güvenirliliğini azaltırlar.
İdeal sütür seçiminde;
- hastanın yaşı,
- yaranın vücutta bulunduğu yer,
- yaraya özgü karakteristikler,
- enfeksiyonun bulunup bulunmaması,
- cerrahın kişisel sütür tercihi ve
- sütür malzemesi kullanımındaki tecrübesi gibi faktörler de göz önünde bulundurulmalıdır.
Uygun sütür tercihi operasyon sonrası komplikasyon riskini ciddi bir şekilde düşürmekte ve buna bağlı olarak ikincil operasyon gerekliliğini azaltmaktadır. Aynı zamanda, hastaları tedavi etmek için gerekli süre kısalmakta ve tedavi masrafları azalmaktadır.
Yarayı tutan bir ameliyat ipliğindeki bozunuma rağmen, cerrahi müdahalenin ilk anı ile yaranın iyileştiği zamana kadar geçen süre içindeki herhangi bir anda, ipliğin ve dokunun toplam dayanıklılığı, en azından dokunun mukavemetine eşit olmalıdır. Ameliyat ipliğinin biyolojik ortamdaki bozunum zamanı, dokunun iyileşmiş haldeki dayanıklılığını kazanmasını sağlamaya yetecek kadar uzun olmalıdır. Ameliyat ipliği eğer çok zayıfsa, iyileşmeyi sağlayacak süre kadar dokuyu tutamaz, eğer çok güçlüyse dokuyu bir uçtan diğer uca kesebilir.